Sosyal epidemiyoloji, insanların sosyal etkileşimlerinin ve birleşik faaliyetlerinin sağlığı nasıl etkilediğini inceleyen akademik bir çalışmadır. Bir nüfusun sosyal belirleyicilerinin sağlıklarını nasıl etkileyebileceğini inceler. Bir hastalığın ortaya çıkmasına katkıda bulunan biyolojik faktörlerle birlikte ekonomik, sosyolojik ve demografik verilere odaklanır.
Dersin İçeriği
Bu ders; Sosyal epidemiyoloji nedir?,Sosyoekonomik değişkenlerin ölçümü,Fakirlik (poverty), mahrumiyet (depriviation) , Sosyal sermaye (Social capital),Sosyal dışlanma (social exclusion),Sağlık eşitsizlikleri (health inequalities),Kontrollü toplum deneyleri,Sosyal ağ analizi (social network analysis),propensity skor analizi,Mediatör analizi,Sabit ve rastgele etki modeli,Difference-in-difference analizi,Nitel araştırmalar,Boylamsal yaklaşımlar, çok basamaklı analizler; konularını içermektedir.
Dersin Öğrenme Kazanımları
Öğretim Yöntemleri
Ölçme Yöntemleri
Sağlıkta eşitsizlikler ve adaletsizlikler bağlamında sosyal epidemiyolojinin rolünü değerlendirir.
10, 14, 19, 36, 4, 9
E, H, J
Sosyal epidemiyoloji ile bağlantılı değişkenlerin ölçümlerini eleştirel analiz eder.
10, 14, 19, 36, 4, 9
E, H, J
Sosyal epidemiyolojide kullanılan analiz yaklaşımlarını anlar.
10, 13, 16, 19, 36, 4, 9
E, H, J
Sosyal epidemiyoloji araştırmalarında neden-sonuç ilişkisi kurulmasıyla ilgili sorunları tartışır
10, 13, 19, 36, 4, 9
E, H, J
Eleştirel makale analizi yapar
10, 13, 16, 19, 36, 4, 9
E, H
Bir sosyal epidemiyoloji araştırma planı geliştirir
10, 13, 16, 19, 36, 4, 9
E, H, J
Türkiye’de sosyal epidemiyoloji alanında çalışmalar yapılmasının önemini tartışır
10, 13, 14, 19, 36, 9
E, F, H
Türkiye’de sosyal epidemiyoloji değişkenlerinin ölçümü konusunda öneriler geliştirir
10, 13, 14, 19, 2, 36, 4, 9
E, H, J
Öğretim Yöntemleri:
10: Tartışma Yöntemi, 13: Örnek Olay Yöntemi, 14: Bireysel Çalışma Yöntemi, 16: Soru - Cevap Tekniği , 19: Beyin Fırtınası Tekniği, 2: Proje Temelli Öğrenme Modeli, 36: Akranla Öğretim Tekniği, 4: Sorgulama Temelli Öğrenme Modeli, 9: Anlatım Yöntemi
Ölçme Yöntemleri:
E: Ödev, F: Proje Görevi, H: Performans Görevi, J: Akran değerlendirmesi
Ders Akışı
Sıra
Konular
Ön Hazırlık
1
Sosyal epidemiyoloji nedir?
2
Sosyoekonomik değişkenlerin ölçümü
3
Fakirlik (poverty), mahrumiyet (depriviation)
4
Sosyal sermaye (Social capital)
5
Sosyal dışlanma (social exclusion)
6
Sağlık eşitsizlikleri (health inequalities)
7
Kontrollü toplum deneyleri
8
Sosyal ağ analizi (social network analysis)
9
propensity skor analizi
10
Mediatör analizi
11
Sabit ve rastgele etki modeli
12
Difference-in-difference analizi
13
Nitel araştırmalar
14
Boylamsal yaklaşımlar, çok basamaklı analizler
Kaynak
Oakes JM, Kaufman JS. Metods in Social Epidemiology.
Berkman LF, Kawachi I, Glymour MM. Socail Epidemiology
Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı
Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı
No
Program Yeterliliği
Katkı Düzeyi
1
2
3
4
5
1
Hedef popülasyonun, uygun kaynak ve çalışma popülasyonlarının, yeterli maruziyetin, sonuçların ve ortak değişken değerlendirmelerinin belirlenmesi de dahil olmak üzere bu sorunun yanıtlanmasına yardımcı olacak bir epidemiyolojik araştırma tasarlar
X
2
Epidemiyoloji metodolojisinde kavramsal bir çerçeve geliştirir
X
3
Tasarım ve analiz aşamalarında karıştırıcılar ve bias gibi çalışmanın sonucunu etkileyen faktörleri ele alır
X
4
Bias ve değişkenlik içeren karmaşık mekanizmaların etkilerini yorumlar.
X
5
Uygun olan temel istatistiksel kavramları ve yöntemleri uygular
X
6
İstatistiksel verileri açıklar
X
7
Klinik araştırma yürütmek için bir plan geliştirir
8
Randomize tasarımlarda nedensel etkileri tahmin etmeye yönelik yöntemleri ve randomizasyona alternatif tasarımları değerlendirir
X
9
Eşitsizliğin ölçülme yollarının ve bu ölçümlerin verilerin yorumlanmasını nasıl etkilediğinin kritiğini yapar
X
10
Hastalık tarama yöntemlerini yorumlama becerisi geliştirir
11
Epidemiyoloji metodolojisine ilişkin olanlar da dahil olmak üzere araştırma önerilerinin yeterliliğini ve bilimsel değerini eleştirel bir şekilde değerlendirir.
X
12
İnsan hastalıklarının fizyolojisi ve patofizyolojisi hakkındaki bilgilerini epidemiyolojik çalışmalara uygular.
13
Belirli sağlık durumlarının nedenlerini araştırır
X
14
Hastalıkların gidişatını tahmin eder
15
Araştırma bulgularını daha geniş bakış açısıyla, politika bağlamında yorumlar
X
16
Halk sağlığı ve klinik sorunlara yönelik geçerli ve etkili protokoller tasarlamak için bir temel geliştirir.
X
17
Bulaşıcı ve bulaşıcı olmayan hastalıkların epidemiyolojisi hakkında temel bilgi geliştirir
X
Değerlendirme Sistemi
Katkı Düzeyi
Mutlak Değerlendirme
Ara Sınavın Başarıya Oranı
50
Genel Sınavın Başarıya Oranı
50
Toplam
100
AKTS / İşyükü Tablosu
Etkinlik
Sayı
Süresi (Saat)
Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Saati
14
3
42
Rehberli Problem Çözme
0
0
0
Rehberli Problem Çözme
0
0
0
Problem Çözümü / Ödev / Proje / Rapor Tanzimi
4
3
12
Okul Dışı Diğer Faaliyetler
0
0
0
Okul Dışı Diğer Faaliyetler
0
0
0
Proje Sunumu / Seminer
0
0
0
Proje Sunumu / Seminer
8
3
24
Kısa Sınav (QUİZ) ve Hazırlığı
0
0
0
Ara Sınav ve Hazırlığı
8
8
64
Genel Sınav ve Hazırlığı
4
8
32
Performans Görevi, Bakım Planı
0
0
0
Toplam İş Yükü (Saat)
174
Dersin AKTS Kredisi = Toplam İş Yükü (Saat)/30*=(174/30)
6
Dersin AKTS Kredisi: *30 saatlik çalışma 1 AKTS kredisi sayılmaktadır.
Dersin Detaylı Bilgileri
Ders Tanımı
Ders
Kodu
Yarıyıl
T+U Saat
Kredi
AKTS
SOSYAL EPİDEMİYOLOJİ
EPDD1113137
Güz Dönemi
2+0
2
6
Ders Programı
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili
Türkçe
Dersin Seviyesi
Doktora
Dersin Türü
Programa Bağlı Seçmeli
Dersin Koordinatörü
Doç.Dr. Perihan TORUN
Dersi Verenler
Prof.Dr. Osman Erol HAYRAN, Doç.Dr. Perihan TORUN
Dersin Yardımcıları
Dersin Amacı
Sosyal epidemiyoloji, insanların sosyal etkileşimlerinin ve birleşik faaliyetlerinin sağlığı nasıl etkilediğini inceleyen akademik bir çalışmadır. Bir nüfusun sosyal belirleyicilerinin sağlıklarını nasıl etkileyebileceğini inceler. Bir hastalığın ortaya çıkmasına katkıda bulunan biyolojik faktörlerle birlikte ekonomik, sosyolojik ve demografik verilere odaklanır.
Dersin İçeriği
Bu ders; Sosyal epidemiyoloji nedir?,Sosyoekonomik değişkenlerin ölçümü,Fakirlik (poverty), mahrumiyet (depriviation) , Sosyal sermaye (Social capital),Sosyal dışlanma (social exclusion),Sağlık eşitsizlikleri (health inequalities),Kontrollü toplum deneyleri,Sosyal ağ analizi (social network analysis),propensity skor analizi,Mediatör analizi,Sabit ve rastgele etki modeli,Difference-in-difference analizi,Nitel araştırmalar,Boylamsal yaklaşımlar, çok basamaklı analizler; konularını içermektedir.
Dersin Öğrenme Kazanımları
Öğretim Yöntemleri
Ölçme Yöntemleri
Sağlıkta eşitsizlikler ve adaletsizlikler bağlamında sosyal epidemiyolojinin rolünü değerlendirir.
10, 14, 19, 36, 4, 9
E, H, J
Sosyal epidemiyoloji ile bağlantılı değişkenlerin ölçümlerini eleştirel analiz eder.
10, 14, 19, 36, 4, 9
E, H, J
Sosyal epidemiyolojide kullanılan analiz yaklaşımlarını anlar.
10, 13, 16, 19, 36, 4, 9
E, H, J
Sosyal epidemiyoloji araştırmalarında neden-sonuç ilişkisi kurulmasıyla ilgili sorunları tartışır
10, 13, 19, 36, 4, 9
E, H, J
Eleştirel makale analizi yapar
10, 13, 16, 19, 36, 4, 9
E, H
Bir sosyal epidemiyoloji araştırma planı geliştirir
10, 13, 16, 19, 36, 4, 9
E, H, J
Türkiye’de sosyal epidemiyoloji alanında çalışmalar yapılmasının önemini tartışır
10, 13, 14, 19, 36, 9
E, F, H
Türkiye’de sosyal epidemiyoloji değişkenlerinin ölçümü konusunda öneriler geliştirir
10, 13, 14, 19, 2, 36, 4, 9
E, H, J
Öğretim Yöntemleri:
10: Tartışma Yöntemi, 13: Örnek Olay Yöntemi, 14: Bireysel Çalışma Yöntemi, 16: Soru - Cevap Tekniği , 19: Beyin Fırtınası Tekniği, 2: Proje Temelli Öğrenme Modeli, 36: Akranla Öğretim Tekniği, 4: Sorgulama Temelli Öğrenme Modeli, 9: Anlatım Yöntemi
Ölçme Yöntemleri:
E: Ödev, F: Proje Görevi, H: Performans Görevi, J: Akran değerlendirmesi
Ders Akışı
Sıra
Konular
Ön Hazırlık
1
Sosyal epidemiyoloji nedir?
2
Sosyoekonomik değişkenlerin ölçümü
3
Fakirlik (poverty), mahrumiyet (depriviation)
4
Sosyal sermaye (Social capital)
5
Sosyal dışlanma (social exclusion)
6
Sağlık eşitsizlikleri (health inequalities)
7
Kontrollü toplum deneyleri
8
Sosyal ağ analizi (social network analysis)
9
propensity skor analizi
10
Mediatör analizi
11
Sabit ve rastgele etki modeli
12
Difference-in-difference analizi
13
Nitel araştırmalar
14
Boylamsal yaklaşımlar, çok basamaklı analizler
Kaynak
Oakes JM, Kaufman JS. Metods in Social Epidemiology.
Berkman LF, Kawachi I, Glymour MM. Socail Epidemiology
Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı
Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı
No
Program Yeterliliği
Katkı Düzeyi
1
2
3
4
5
1
Hedef popülasyonun, uygun kaynak ve çalışma popülasyonlarının, yeterli maruziyetin, sonuçların ve ortak değişken değerlendirmelerinin belirlenmesi de dahil olmak üzere bu sorunun yanıtlanmasına yardımcı olacak bir epidemiyolojik araştırma tasarlar
X
2
Epidemiyoloji metodolojisinde kavramsal bir çerçeve geliştirir
X
3
Tasarım ve analiz aşamalarında karıştırıcılar ve bias gibi çalışmanın sonucunu etkileyen faktörleri ele alır
X
4
Bias ve değişkenlik içeren karmaşık mekanizmaların etkilerini yorumlar.
X
5
Uygun olan temel istatistiksel kavramları ve yöntemleri uygular
X
6
İstatistiksel verileri açıklar
X
7
Klinik araştırma yürütmek için bir plan geliştirir
8
Randomize tasarımlarda nedensel etkileri tahmin etmeye yönelik yöntemleri ve randomizasyona alternatif tasarımları değerlendirir
X
9
Eşitsizliğin ölçülme yollarının ve bu ölçümlerin verilerin yorumlanmasını nasıl etkilediğinin kritiğini yapar
X
10
Hastalık tarama yöntemlerini yorumlama becerisi geliştirir
11
Epidemiyoloji metodolojisine ilişkin olanlar da dahil olmak üzere araştırma önerilerinin yeterliliğini ve bilimsel değerini eleştirel bir şekilde değerlendirir.
X
12
İnsan hastalıklarının fizyolojisi ve patofizyolojisi hakkındaki bilgilerini epidemiyolojik çalışmalara uygular.
13
Belirli sağlık durumlarının nedenlerini araştırır
X
14
Hastalıkların gidişatını tahmin eder
15
Araştırma bulgularını daha geniş bakış açısıyla, politika bağlamında yorumlar
X
16
Halk sağlığı ve klinik sorunlara yönelik geçerli ve etkili protokoller tasarlamak için bir temel geliştirir.
X
17
Bulaşıcı ve bulaşıcı olmayan hastalıkların epidemiyolojisi hakkında temel bilgi geliştirir