Ders Tanımı
Ders | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
---|---|---|---|---|---|
FARMASÖTİK KİMYA I | - | Güz Dönemi | 3+0 | 3 | 5 |
Ders Programı |
Ön Koşul Dersleri | |
Önerilen Seçmeli Dersler |
Dersin Dili | Türkçe |
Dersin Seviyesi | Lisans |
Dersin Türü | Zorunlu |
Dersin Koordinatörü | Prof.Dr. Seda ÜNSALAN |
Dersi Verenler | Prof.Dr. Seda ÜNSALAN |
Dersin Yardımcıları | |
Dersin Amacı | İlacın tarihçesi ve genel özelliklerini, ilacın aktivitesine etki eden fizikokimyasal ve kimyasal faktörleri, ilaç metabolizma yollarını ve yeni ilaç araştırma geliştirme çalışmalarını ve uygulamalarını değerlendirmektir. |
Dersin İçeriği | Bu ders; Farmasötik kimyaya giriş, ilacın tarihçesi, kaynakları, isimlendirilmesi ve sınıflandırılması,Fizikokimyasal özellikler: İlaçların çözünürlüğü,Çözünürlüğün saptanması,Fizikokimyasal özellikler: İlaçların iyonizasyon derecesi,İyonizasyon derecesinin saptanması,Kimyasal özellikler: İlaç-reseptör ilişkilerinde kimyasal bağlar,Kimyasal özellikler: İlaç-reseptör etkileşmeleri,Sterik özellikler,İlaç metabolizması: Faz I reaksiyonları,İlaç metabolizması: Faz II reaksiyonları,Biyoizosterizm,Yapı-aktivite ilişkileri,Yeni ilaç geliştirilmesi,Önilaç: Tasarlanması ve sentezi; konularını içermektedir. |
Dersin Öğrenme Kazanımları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
1. farmasötik kimyanın tanımını, ilacın tarihçesini ve ilacın genel özelliklerini açıklayabilecektir. | 16, 19, 9 | A |
1.1. ilaçların kaynaklarını açıklar. | 16, 19, 9 | A |
1.2. ilaçların isimlendirmesini örnekler. | 16, 19, 9 | A |
1.3. ilaçların sınıflandırılmasını yorumlar. | 16, 19, 9 | A |
2. ilaçların aktivitesine etki eden fizikokimyasal özellikleri ilişkilendirebilecektir. | 16, 19, 9 | A |
2.1. ilaçların çözünürlüğü ile aktivitesi arasındaki ilişkileri yorumlar. | 16, 19, 9 | A |
2.2. ilaçların iyonizasyonu ile aktivitesi arasındaki ilişkileri tartışır. | 16, 19, 9 | A |
2.3. ilaç moleküllerinin çözünme ve iyonlaşma özelliklerinin saptanması ve hesaplanmasını düzenler. | 16, 19, 9 | A |
3. ilaçların kimyasal yapıları ile aktiviteleri arasındaki ilişkileri değerlendirebilecektir. | 16, 19, 9 | A |
3.1. ilaç-reseptör ilişkilerini değerlendirir. | 16, 19, 9 | A |
3.2. ilaç-reseptör ilişkilerinde kimyasal bağların rolünü yorumlar. | 16, 19, 9 | A |
3.3. ilaçların aktivitesine uzaysal özelliklerin etkisini tartışır. | 16, 19, 9 | A |
4. ilaç metabolizmasını açıklayabilecektir. | 16, 19, 9 | A |
4.1. faz I ilaç metabolizma reaksiyonlarını yorumlar. | 16, 19, 9 | A |
4.2. faz II konjugasyon reaksiyonlarını açıklar. | 16, 19, 9 | A |
4.3. örnek ilaç moleküllerinin metabolizma ürünlerini gösterir. | 16, 19, 9 | A |
5. yapı-etki ilişkilerinin kurulmasını gerçekleştirebilecektir. | 16, 19, 9 | A |
5.1. kantitatif yapı-etki ilişkilerinin kurulmasında kullanılan parametreleri yorumlar. | 16, 19, 9 | A |
5.2. çözünürlük parametrelerini tartışır. | 16, 19, 9 | A |
5.3. elektronik ve sterik parametreleri yorumlar. | 16, 19, 9 | A |
6. yeni ilaç molekülü geliştirme çalışmalarını formüle edebilecektir. | 16, 19, 9 | A |
6.1. yeni ilaç molekülü geliştirmede biyoizosterik grupların kullanımını örnekler. | 16, 19, 9 | A |
6.2. önilaç molekülü tasarlanmasını ve sentezini önerir. | 16, 19, 9 | A |
6.3. biyolojik sistemden hareketle yeni ilaç geliştirme aşamalarını rapor eder. | 16, 19, 9 | A |
Öğretim Yöntemleri: | 16: Soru - Cevap Tekniği , 19: Beyin Fırtınası Tekniği, 9: Anlatım Yöntemi |
Ölçme Yöntemleri: | A: Klasik Yazılı Sınav |
Ders Akışı
Sıra | Konular | Ön Hazırlık |
---|---|---|
1 | Farmasötik kimyaya giriş, ilacın tarihçesi, kaynakları, isimlendirilmesi ve sınıflandırılması | 1 |
2 | Fizikokimyasal özellikler: İlaçların çözünürlüğü | 1 |
3 | Çözünürlüğün saptanması | 1 |
4 | Fizikokimyasal özellikler: İlaçların iyonizasyon derecesi | 1 |
5 | İyonizasyon derecesinin saptanması | 1 |
6 | Kimyasal özellikler: İlaç-reseptör ilişkilerinde kimyasal bağlar | 1 |
7 | Kimyasal özellikler: İlaç-reseptör etkileşmeleri | 1 |
8 | Sterik özellikler | 1 |
9 | İlaç metabolizması: Faz I reaksiyonları | 1 |
10 | İlaç metabolizması: Faz II reaksiyonları | 1 |
11 | Biyoizosterizm | 1 |
12 | Yapı-aktivite ilişkileri | 1 |
13 | Yeni ilaç geliştirilmesi | 1 |
14 | Önilaç: Tasarlanması ve sentezi | 1 |
Kaynak |
Farmasötik Kimya I ders notu öğrencilere verilecektir. |
1. Farmasötik Kimya. Hacettepe Üniversitesi Yayınları, Hacettepe Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Farmasötik Kimya Anabilim Dalı Öğretim Üyeleri. (2004), Ankara. |
Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı
Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı | |||||||
No | Program Yeterliliği | Katkı Düzeyi | |||||
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
1 | PY-1. Eczacılık alanındaki bilimsel bilgiye ulaşma, güncel literatürü izleme, değerlendirme ve uygulayabilme bilgisine sahiptir. | X | |||||
2 | PY-2. İlaç hammaddeleri ve ilaç şekilleri hakkında ileri derecede bilgiye sahiptir. | X | |||||
3 | PY-3. Eczacılık alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında ilgili disiplinlerden kişilerle işbirliği yapar. | X | |||||
4 | PY-4. İlacın hastaya verilmesi ve kullanımı ile ilgili bilgi ve donanımlarını kullanır, gözetim ve denetim görevi ile akılcı ve güvenli ilaç kullanımını sağlayarak farmasötik bakım hizmeti verir. | X | |||||
5 | PY-5. Eczacılık mesleğinin yasa ile sorumluluk verdiği her alanda idari ve teknik olarak donanım kazanır ve kurallara uygun olarak eczane organizasyonunu yapar. | X | |||||
6 | PY-6. Eczacılık alanı ile ilgili bilgisayar programlarını ve ileri teknolojileri kullanır. | X | |||||
7 | PY-7. Eczacılık mesleği alanındaki sorunlara bilimsel veriler/kanıtlar doğrultusunda çözüm üretir. | X | |||||
8 | PY-8. İlacın tanınması, kalitesinin sağlanması, kontrolü ve standardizasyonunu yapar. | X | |||||
9 | PY-9. Sorumluluğu altında çalışanların bir proje çerçevesinde gelişimlerine yönelik etkinlikleri planlar, yönetir ve süreci izleyip değerlendirir. | X | |||||
10 | PY-10. Eczacılık alanı ile ilgili sahip olduğu ileri düzey bilgi birikimini kullanarak bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür ve bu alanda çalışan diğer meslek grupları ile işbirliği içinde ekip üyesi olarak sorumluluk alır. | X | |||||
11 | PY-11. Yaşam boyu öğrenmeyi benimsediğini gösterir, gelişime açıktır ve bu davranışını devam ettirir. | X | |||||
12 | PY-12. Eczacılık alanında edindiği bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir. | X | |||||
13 | PY-13. Eczacılık mesleği alanındaki ulusal ve uluslararası gelişmeleri takip eder ve değerlendirir. | X | |||||
14 | PY-14. Mesleki etkinlik ve uygulamalarını güvenli bir şekilde belgeler ve kayıt tutar. | X | |||||
15 | PY-15. İlaç ile ilgili her konuda hastaya, sağlık personeline ve topluma bilgi aktarır. | X | |||||
16 | PY-16. Yabancı dil olarak İngilizceyi, eczacılıkla ilgili yenilikleri izleyebilme ve iletişim kurabilmede kullanır. | X | |||||
17 | PY-17. Farmasötik ürünlerin kalite güvencesi konularında ilgili kişiler ve kurumları bilgilendirir. | X | |||||
18 | PY-18. İlaç hammaddelerinin hazırlanmasından, ilaç şekillerinin tasarımına ve üretimine kadar farmasötik ürün elde edilmesinin her aşamasında görev alır. | X | |||||
19 | PY-19. İlaçta ruhsatlandırma koşulları, veri koruma ve patent konularını kavrar ve bunlar arasında ilişki kurar. | X | |||||
20 | PY-20. Birey olarak görev, hak ve sorumlulukları ile ilgili mevzuata ve mesleki etik kurallarına uygun davranır. | X | |||||
21 | PY-21. Birey ve halk sağlığı, çevre koruma ve iş güvenliği konularında yeterli bilince sahiptir ve uygular. | X |
Değerlendirme Sistemi
Katkı Düzeyi | Mutlak Değerlendirme | |
Ara Sınavın Başarıya Oranı | 40 | |
Genel Sınavın Başarıya Oranı | 60 | |
Toplam | 100 |
AKTS / İşyükü Tablosu | ||||||
Etkinlik | Sayı | Süresi (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) | |||
Ders Saati | 14 | 3 | 42 | |||
Rehberli Problem Çözme | 14 | 3 | 42 | |||
Problem Çözümü / Ödev / Proje / Rapor Tanzimi | 14 | 2 | 28 | |||
Okul Dışı Diğer Faaliyetler | 5 | 2 | 10 | |||
Proje Sunumu / Seminer | 0 | 0 | 0 | |||
Kısa Sınav (QUİZ) ve Hazırlığı | 0 | 0 | 0 | |||
Ara Sınav ve Hazırlığı | 1 | 14 | 14 | |||
Genel Sınav ve Hazırlığı | 1 | 20 | 20 | |||
Performans Görevi, Bakım Planı | 0 | 0 | 0 | |||
Toplam İş Yükü (Saat) | 156 | |||||
Dersin AKTS Kredisi = Toplam İş Yükü (Saat)/30*=(156/30) | 5 | |||||
Dersin AKTS Kredisi: *30 saatlik çalışma 1 AKTS kredisi sayılmaktadır. |
Dersin Detaylı Bilgileri
Ders Tanımı
Ders | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
---|---|---|---|---|---|
FARMASÖTİK KİMYA I | - | Güz Dönemi | 3+0 | 3 | 5 |
Ders Programı |
Ön Koşul Dersleri | |
Önerilen Seçmeli Dersler |
Dersin Dili | Türkçe |
Dersin Seviyesi | Lisans |
Dersin Türü | Zorunlu |
Dersin Koordinatörü | Prof.Dr. Seda ÜNSALAN |
Dersi Verenler | Prof.Dr. Seda ÜNSALAN |
Dersin Yardımcıları | |
Dersin Amacı | İlacın tarihçesi ve genel özelliklerini, ilacın aktivitesine etki eden fizikokimyasal ve kimyasal faktörleri, ilaç metabolizma yollarını ve yeni ilaç araştırma geliştirme çalışmalarını ve uygulamalarını değerlendirmektir. |
Dersin İçeriği | Bu ders; Farmasötik kimyaya giriş, ilacın tarihçesi, kaynakları, isimlendirilmesi ve sınıflandırılması,Fizikokimyasal özellikler: İlaçların çözünürlüğü,Çözünürlüğün saptanması,Fizikokimyasal özellikler: İlaçların iyonizasyon derecesi,İyonizasyon derecesinin saptanması,Kimyasal özellikler: İlaç-reseptör ilişkilerinde kimyasal bağlar,Kimyasal özellikler: İlaç-reseptör etkileşmeleri,Sterik özellikler,İlaç metabolizması: Faz I reaksiyonları,İlaç metabolizması: Faz II reaksiyonları,Biyoizosterizm,Yapı-aktivite ilişkileri,Yeni ilaç geliştirilmesi,Önilaç: Tasarlanması ve sentezi; konularını içermektedir. |
Dersin Öğrenme Kazanımları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
1. farmasötik kimyanın tanımını, ilacın tarihçesini ve ilacın genel özelliklerini açıklayabilecektir. | 16, 19, 9 | A |
1.1. ilaçların kaynaklarını açıklar. | 16, 19, 9 | A |
1.2. ilaçların isimlendirmesini örnekler. | 16, 19, 9 | A |
1.3. ilaçların sınıflandırılmasını yorumlar. | 16, 19, 9 | A |
2. ilaçların aktivitesine etki eden fizikokimyasal özellikleri ilişkilendirebilecektir. | 16, 19, 9 | A |
2.1. ilaçların çözünürlüğü ile aktivitesi arasındaki ilişkileri yorumlar. | 16, 19, 9 | A |
2.2. ilaçların iyonizasyonu ile aktivitesi arasındaki ilişkileri tartışır. | 16, 19, 9 | A |
2.3. ilaç moleküllerinin çözünme ve iyonlaşma özelliklerinin saptanması ve hesaplanmasını düzenler. | 16, 19, 9 | A |
3. ilaçların kimyasal yapıları ile aktiviteleri arasındaki ilişkileri değerlendirebilecektir. | 16, 19, 9 | A |
3.1. ilaç-reseptör ilişkilerini değerlendirir. | 16, 19, 9 | A |
3.2. ilaç-reseptör ilişkilerinde kimyasal bağların rolünü yorumlar. | 16, 19, 9 | A |
3.3. ilaçların aktivitesine uzaysal özelliklerin etkisini tartışır. | 16, 19, 9 | A |
4. ilaç metabolizmasını açıklayabilecektir. | 16, 19, 9 | A |
4.1. faz I ilaç metabolizma reaksiyonlarını yorumlar. | 16, 19, 9 | A |
4.2. faz II konjugasyon reaksiyonlarını açıklar. | 16, 19, 9 | A |
4.3. örnek ilaç moleküllerinin metabolizma ürünlerini gösterir. | 16, 19, 9 | A |
5. yapı-etki ilişkilerinin kurulmasını gerçekleştirebilecektir. | 16, 19, 9 | A |
5.1. kantitatif yapı-etki ilişkilerinin kurulmasında kullanılan parametreleri yorumlar. | 16, 19, 9 | A |
5.2. çözünürlük parametrelerini tartışır. | 16, 19, 9 | A |
5.3. elektronik ve sterik parametreleri yorumlar. | 16, 19, 9 | A |
6. yeni ilaç molekülü geliştirme çalışmalarını formüle edebilecektir. | 16, 19, 9 | A |
6.1. yeni ilaç molekülü geliştirmede biyoizosterik grupların kullanımını örnekler. | 16, 19, 9 | A |
6.2. önilaç molekülü tasarlanmasını ve sentezini önerir. | 16, 19, 9 | A |
6.3. biyolojik sistemden hareketle yeni ilaç geliştirme aşamalarını rapor eder. | 16, 19, 9 | A |
Öğretim Yöntemleri: | 16: Soru - Cevap Tekniği , 19: Beyin Fırtınası Tekniği, 9: Anlatım Yöntemi |
Ölçme Yöntemleri: | A: Klasik Yazılı Sınav |
Ders Akışı
Sıra | Konular | Ön Hazırlık |
---|---|---|
1 | Farmasötik kimyaya giriş, ilacın tarihçesi, kaynakları, isimlendirilmesi ve sınıflandırılması | 1 |
2 | Fizikokimyasal özellikler: İlaçların çözünürlüğü | 1 |
3 | Çözünürlüğün saptanması | 1 |
4 | Fizikokimyasal özellikler: İlaçların iyonizasyon derecesi | 1 |
5 | İyonizasyon derecesinin saptanması | 1 |
6 | Kimyasal özellikler: İlaç-reseptör ilişkilerinde kimyasal bağlar | 1 |
7 | Kimyasal özellikler: İlaç-reseptör etkileşmeleri | 1 |
8 | Sterik özellikler | 1 |
9 | İlaç metabolizması: Faz I reaksiyonları | 1 |
10 | İlaç metabolizması: Faz II reaksiyonları | 1 |
11 | Biyoizosterizm | 1 |
12 | Yapı-aktivite ilişkileri | 1 |
13 | Yeni ilaç geliştirilmesi | 1 |
14 | Önilaç: Tasarlanması ve sentezi | 1 |
Kaynak |
Farmasötik Kimya I ders notu öğrencilere verilecektir. |
1. Farmasötik Kimya. Hacettepe Üniversitesi Yayınları, Hacettepe Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Farmasötik Kimya Anabilim Dalı Öğretim Üyeleri. (2004), Ankara. |
Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı
Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı | |||||||
No | Program Yeterliliği | Katkı Düzeyi | |||||
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
1 | PY-1. Eczacılık alanındaki bilimsel bilgiye ulaşma, güncel literatürü izleme, değerlendirme ve uygulayabilme bilgisine sahiptir. | X | |||||
2 | PY-2. İlaç hammaddeleri ve ilaç şekilleri hakkında ileri derecede bilgiye sahiptir. | X | |||||
3 | PY-3. Eczacılık alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında ilgili disiplinlerden kişilerle işbirliği yapar. | X | |||||
4 | PY-4. İlacın hastaya verilmesi ve kullanımı ile ilgili bilgi ve donanımlarını kullanır, gözetim ve denetim görevi ile akılcı ve güvenli ilaç kullanımını sağlayarak farmasötik bakım hizmeti verir. | X | |||||
5 | PY-5. Eczacılık mesleğinin yasa ile sorumluluk verdiği her alanda idari ve teknik olarak donanım kazanır ve kurallara uygun olarak eczane organizasyonunu yapar. | X | |||||
6 | PY-6. Eczacılık alanı ile ilgili bilgisayar programlarını ve ileri teknolojileri kullanır. | X | |||||
7 | PY-7. Eczacılık mesleği alanındaki sorunlara bilimsel veriler/kanıtlar doğrultusunda çözüm üretir. | X | |||||
8 | PY-8. İlacın tanınması, kalitesinin sağlanması, kontrolü ve standardizasyonunu yapar. | X | |||||
9 | PY-9. Sorumluluğu altında çalışanların bir proje çerçevesinde gelişimlerine yönelik etkinlikleri planlar, yönetir ve süreci izleyip değerlendirir. | X | |||||
10 | PY-10. Eczacılık alanı ile ilgili sahip olduğu ileri düzey bilgi birikimini kullanarak bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür ve bu alanda çalışan diğer meslek grupları ile işbirliği içinde ekip üyesi olarak sorumluluk alır. | X | |||||
11 | PY-11. Yaşam boyu öğrenmeyi benimsediğini gösterir, gelişime açıktır ve bu davranışını devam ettirir. | X | |||||
12 | PY-12. Eczacılık alanında edindiği bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir. | X | |||||
13 | PY-13. Eczacılık mesleği alanındaki ulusal ve uluslararası gelişmeleri takip eder ve değerlendirir. | X | |||||
14 | PY-14. Mesleki etkinlik ve uygulamalarını güvenli bir şekilde belgeler ve kayıt tutar. | X | |||||
15 | PY-15. İlaç ile ilgili her konuda hastaya, sağlık personeline ve topluma bilgi aktarır. | X | |||||
16 | PY-16. Yabancı dil olarak İngilizceyi, eczacılıkla ilgili yenilikleri izleyebilme ve iletişim kurabilmede kullanır. | X | |||||
17 | PY-17. Farmasötik ürünlerin kalite güvencesi konularında ilgili kişiler ve kurumları bilgilendirir. | X | |||||
18 | PY-18. İlaç hammaddelerinin hazırlanmasından, ilaç şekillerinin tasarımına ve üretimine kadar farmasötik ürün elde edilmesinin her aşamasında görev alır. | X | |||||
19 | PY-19. İlaçta ruhsatlandırma koşulları, veri koruma ve patent konularını kavrar ve bunlar arasında ilişki kurar. | X | |||||
20 | PY-20. Birey olarak görev, hak ve sorumlulukları ile ilgili mevzuata ve mesleki etik kurallarına uygun davranır. | X | |||||
21 | PY-21. Birey ve halk sağlığı, çevre koruma ve iş güvenliği konularında yeterli bilince sahiptir ve uygular. | X |
Değerlendirme Sistemi
Katkı Düzeyi | Mutlak Değerlendirme | |
Ara Sınavın Başarıya Oranı | 40 | |
Genel Sınavın Başarıya Oranı | 60 | |
Toplam | 100 |